Niniejszy artykuł stanowi wprowadzenie historyczne do reszty treści prezentowanych na stronie.
 
 
 

Jak to się zaczęło

:: rzymski abak GNU

Pierwsze urządzenia wspomagające obliczenia matematyczne powstały w starożytnym Egipcie, Rzymie oraz Grecji. Pierwszym znanym, bardziej skomplikowanym przyrządem służącym do obliczeń był datowany na ok. IV wiek p.n.e. abak (łac. abacus, gr. ábaks) a w 967 r. Gerbert Aurillac skonstruował pierwsze znane liczydło.

:: Codex Madrit GNU

Pierwszą znaną maszynę liczącą zaprojektował Leonardo da Vinci (prace nazwane "Codex Madrid"). W roku 1968 została ona odtworzona przez dr Roberto Guatelliego znanego eksperta w dziedzinie twórczości Leonarda (dzisiejsze dzieje tej repliki są nieznane i nie wiadomo gdzie ona się znajduje).
 

W 1616 r. szkocki matematyk John Napier (Neper) zastosował do obliczeń pałeczki (pałeczki Nepera), które pozwalały na znaczne przyspieszenie żmudnych obliczeń. Jego wynalazek zapoczątkował rozwój urządzeń analogowych służących do liczenia.

W 1622 r. angielscy matematycy E. Gunter i W. Oughtred wynaleźli suwak logarytmiczny.

:: Wilhelm
Schickard GNU

Twórcą pierwszej w historii mechanicznej maszyny do liczenia jest Wilhelm Schickard (1592-1635), który przez długie lata był zupełnie zapomniany. Schickard opisał projekt swojej czterodziałaniowej maszyny (dodawanie, odejmowanie, mnożenie i dzielenie liczb całkowitych), wykorzystując udoskonalone pałeczki Nepera w postaci walców, w liście do Keplera, któremu miała ona pomóc w jego „astronomicznych” rachunkach.

Niestety jedyny zbudowany egzemplarz maszyny spłonął w niewyjaśnionych okolicznościach, a dzisiejsze jej repliki zostały odtworzone dopiero niedawno na podstawie opisu z listu do Keplera.

  :: pacalina GNU

Blaise Pascal (1623-1662) pomógł ojcu, który był poborcą podatkowym. Wyprodukowano około 50 egzemplarzy Pascaliny do liczenia w różnych systemach monetarnych, a część - dla różnych miar odległości i powierzchni. Pascalina wykonywała tylko dwa działania (dodawanie i odejmowanie), miała także pewne możliwoci zapamiętywania niektórych wyników pośrednich.

Abraham Stern (1769-1842), z zawodu zegarmistrz, wykonał serię maszyn, które poza czterema działaniami podstawowymi, wyciągały także pierwiastki kwadratowe. Jedna z jego maszyn, raz uruchomiona, potrafiła wykonać za pomocą mechanizmu zegarowego wszystkie operacje bez ingerencji człowieka. Maszyny skonstruowane przez Sterna okazały się jednak mało praktyczne ze względu na wyjątkowo delikatną budowę.

:: krosna Jacquarda

Joseph-Marie Jacquard (1752-1834) - ukoronował w 1805 r. kilka wieków rozwoju urządzeń z kodem sterującym procesami (pozytywki itp.), konstruując we Francji krosna, w których kod na taśmie perforowanej sterował haczykami wybierającymi nici odpowiedniego koloru do wzorów na tkaninach. Pomysł ten inspirował Babbage'a i Holleritha, a jego wpływ sięgał aż po von Neumanna, którego ojciec bankier kredytował na Węgrzech inwestycje związane z krosnami Jacquarda.

George Boole (1815-1864) - matematyk z uniwersytetu w Cork (Irlandia), choć nie skonstruował żadnej maszyny, ma unikalny wkład w konstrukcję bramek logicznych komputera, które są budowane według praw stworzonej przezeń algebry, zwanej algebrą Boole'a. Ta sama algebra zapoczątkowała w połowie XIX w. logikę matematyczną, dostarczającą teoretycznych podstaw informatyki (zagadnienia obliczalności itp.) i metod automatycznego dowodzenia twierdzeń.

:: Herman
Hollerith GNU

Herman Hollerith (1860-1929) - jako pierwszy sięgnął po elektryczność, jako źródło impulsów i energii maszyny liczącej. Rozwinął także postać karty perforowanej, na której zapisywano dane i zbudował elektryczny czytnik - sorter kart. Niewątpliwym sukcesem Holleritha był spis ludności w Stanach Zjednoczonych (1890 r.), którego wyniki zostały całkowicie opracowane za pomocą jego urządzeń na podstawie danych zebranych na kartach perforowanych.