Renesans

        Okres renesansu wiąże się z ponownym odkryciem sztuki antyku i podniesieniem jej do rangi sztuki nadrzędnej. W związku z tym rozpoczęto entuzjastycznie nawiązywać do antycznych form w aktualnej architekturze. Takie podejście niestety nie odzwierciedliło się w dziedzinie konserwacji, do której odnoszono się biernie, a w większości przypadków obiekty antyczne traktowano jako kamieniołomy, np. Koloseum czy Forum Romanum. Tej swobodnej degradacji próbowali jednak zapobiec papieże: Pius II, Sykstus IV, Juliusz II i Leon X, który pod wpływem Rafaela wydał w 1515 roku bullę z zarządzeniem o ochronie zabytków, powierzając mu zarazem stanowisko konserwatora zabytków i starożytności. Podobnych „konserwatorów” i „superintendentów” mianowali także późniejsi papieże.

Mimo braku jakichkolwiek zainteresowań skłaniających się ku ochronie dziedzictwa kultury starożytnej, zdołano jednak odbudować niektóre z obiektów średniowiecznych, np. Pałac Dożów zniszczony przez pożary w 1574 i 1577 roku, amfiteatr w Weronie, a także Łuk Tytusa, który odsłonięto z wbudowanego nań średniowiecznego zamku.

Łuk Tytusa oczyszczony z naleciałości średniowiecznych