Podstawowe pojęcia

Rekonstrukcja – przywrócenie brakującej części zabytku, oparte na studiach archiwalnych:

- Kopia – wykonanie zabytku na podstawie zachowanego oryginału

- Imitacja – odtworzony obiekt odbiega świadomie od oryginału

Odbudowa – przywrócenie zabytkowi jego wartości użytkowych utraconych w wyniku np. wojen, klęsk żywiołowych. Dotyczy obiektów z zachowaną w większości substancją zabytkową. W Polsce po II wojnie światowej jest to podstawowy element praktyki konserwatorskiej.

Odtworzenie – odtworzenie zabytku zachowanego szczątkowo lub całkowicie nieistniejącego.

Restytucja – odtworzenie obiektu z wbudowaniem na właściwe miejsca oryginalnych zachowanych części, detali i elementów.

Renowacja – utrzymanie lub przywrócenie estetycznego wyglądu zabytku, nie wkraczające w techniczną strukturę zabytku.

Restauracja – doprowadzenie zabytku do postaci ukazującej jego walory artystyczne i historyczne zachowując odpowiednie wymogi:

•  poszanowanie wszystkich jego nawarstwień
•  wykluczenie rozwiązań naśladujących formy historyczne
•  unikanie rozwiązań zakłócających odbiór wartości estetycznych zabytku.

Reintegracja – synonim „scalenia”; uzupełnienie braków i ubytków nie w formie historycznej, lecz współczesnej.

Integracja – wznoszenie nowych budowli w sąsiedztwie zabytku i zespołów zabytkowych.

Rekompozycja – anastyloza, ponowne ustawienie zniszczonych zabytków w wyniku kataklizmów.

Rewaloryzacja – doprowadzenie obiektu do stanu umożliwiającego w pełni odbiór jego wartości zabytkowych połączone z wprowadzeniem funkcji użytkowych.

Rewitalizacja – wprowadzenie nowych funkcji użytkowych do obiektu zabytkowego.

Retrowersja – zachowanie układu urbanistycznego i gabarytów z odwołującym się do form historycznych kształtowaniu architektury.