Sklepienie jest konstrukcją budowlaną o przekroju krzywoliniowym,
służąca do przekrycia przestrzeni w obiektach budowlanych. Po raz
pierwszy pojawiły się w Starożytnym Egipcie i Mezopotamii, ale
rozpowszechnili je na większą skalę dopiero starożytni Rzymianie.
Pracę sklepień rozpatruje się analogicznie do pracy łuków. Podstawową
zasadą jest tu wyeliminowanie niekorzystnych dla kruchych materiałów
(kamień, cegła) naprężeń rozciągających. Krzywoliniowa powierzchnia
łuków pozwala na przeniesienie obciążeń na pionowe reakcje podporowe i
poziome siły rozporowe. W wyniku
tego bardzo ogranicza się siły wewnętrzne w postaci momentów g
nących i
rozciągania na rzecz sił ściskających. Dobór odpowiedniej grubości
sklepienia i jego kształtu zakrzywienia pozwala wręcz całkowicie
wyeliminować rozciąganie.
Ze
względu na kształt wyróżnia się kilkadziesiąt rodzajów sklepień.
Podstawowymi elementami budowy najprostszego z nich - kolebkowego, są:
- Zwornik
- Czoło
- Grzbiet
- Nasada
- Podłucze
- Wysokość łuku
- Rozpiętość w świetle
- Pacha
Główną przyczyną uszkodzeń krzywoliniowych konstrukcji są z reguły źle
dobrane ich przekroje, zmiana obciążeń (również ich zmniejszenie), jak
również starzenie się materiałów konstrukcyjnych. Do metod
zabezpieczania uszkodzonych i spękanych kopuł, sklepień oraz łuków
można zaliczyć:
-
-
-
-
-
-