Geologia podstawowa I

Skład mineralny

W skałach osadowych występują minerały pochodzenia autogenicznego i allogenicznego.

Minerały allogeniczne
powstają poza środowiskiem tworzenia się danej skały osadowej, a do basenu sedymentacyjnego dostają się w wyniku mechanicznego wietrzenia i erozji skał starszych (magmowych, metamorficznych i osadowych) i transportu produktów tych procesów przez ruchy masowe, rzeki, lodowce i wiatr.

Szereg minerałów allogenicznych o rosnącej odporności na wietrzenie:

• minerały solne (halit, sylwin itp.),
• siarczany (gips, anhydryt),
• kalcyt,
• dolomit,
• skaleniowce, oliwin,
• amfibole, pirokseny,
• serpentyn, epidot,
• plagioklazy zasadowe,
• plagioklazy kwaśne,
• ortoklaz,
• biotyt,
• kwarc, muskowit, serycyt,
• apatyt, magnetyt,
• granaty, cyrkon, turmalin, rutyl, korund.
  
  

• bardzo nietrwałe (np. gips, skaleniowce)
• nietrwałe (np. plagioklazy zasadowe, dolomit)
• trwałe (np. plagioklazy kwaśne, ortoklaz)
• bardzo trwałe (np. kwarc, muskowit)
  

Minerały autogeniczne
powstają w obrębie środowiska tworzenia się skały jako wynik procesów chemicznych lub biochemicznych.

1. Minerały krzemionkowe (opal, chalcedon, kwarc),
2. Minerały siarczanowe (gips, anhydryt, celestyn, baryt),
3. Minerały chlorkowe (halit, sylwin, karnalit, kainit),
4. Minerały węglanowe (kalcyt, dolomit, syderyt, magnezyt),
5. Minerały ilaste = iłowe (kaolinit, montmorillonit, illit),
6. Tlenki i wodorotlenki żelaza
   
7. Tlenki i wodorotlenki glinu
8. Minerały fosforanowe.