Budowa wewnętrzna skał magmowych
Budowa wewnętrzna skał magmowych jest opisywana za pomocą struktur i tekstur skał magmowych:
Struktury skał magmowych opisuje się ze względu na:
- 1. Stopień krystaliczności skały:
- - struktury pełnokrystaliczne (holokrystaliczne) - skała składa się wyłącznie z minerałów, brak szkliwa
- - struktury półkrystaliczne (hipokrystaliczne) - skała składa się ze szkliwa i minerałów
- - struktury szkliste (hyalinowe) - skała składa się wyłącznie ze szkliwa
- 2. Wielkość składników skały:
- - struktury fanerokrystaliczne (jawnokrystaliczne) - kryształy są widoczne gołym okiem:
- wielkokrystaliczna (ziarna większe od 30mm)
- grubokrystaliczna (ziarna pomiędzy 5 a 30 mm)
- średniokrystaliczna (ziarna między 5 a 1 mm)
- drobnokrystaliczna (ziarna między 1 a 0,1 mm)
- - struktury afanitowe - kryształy nie są widoczne gołym okiem:
- mikrokrystaliczna (ziarna pomiędzy 0,1 mm a 0,1 mm)
- kryptokrystaliczna (ziarna mniejsze od 0,01)
- 3. Wzajemny stosunek wielkości składników:
- - struktury równokrystaliczne - skała składa się ze składników o zbliżonych rozmiarach
- - struktury nierównokrystaliczne - skała składa się ze składników różniących się rozmiarami ( struktura porfirowa - na tle ciasta skalnego zauważalne są większe kryształy - fenokryształy, porfirowata - wśród minerałów o mniejszych rozmiarach jeden lub dwa minerały charakteryzują się większymi rozmiarami, seryjna - rozmiary składników zmieniają się od drobnych do grubych)
- 4. Stopień wykształcenia własnej postaci kryształów:
- - kryształy euhedralne (własnokształtne) - minerały osiągnęły właściwą dla siebie postać krystaliczną (np. tabliczki, pręciki)
- - kryształy subhedralne (półwłasnokształtne) - minerały tylko częściowo osiągnęły właściwą dla siebie postać krystaliczną
- - kryształy anhedralne (obcokształtne) - minerały nie osiągnęły właściwej dla siebie postaci krystalicznej
W nomenklaturze anglojęzycznej ogół elementów charakteryzujących budowę wewnętrzną skały opisuje się jako Textures
Tekstury skał magmowych opisuje się ze względu na:
- 1. Uporządkowanie przestrzenne składników
- - tekstura bezładna - składniki skały nie wykazują uporządkowania w konkretnych kierunkach
- - tekstura kierunkowa - skała składa się ze składników uporządkowanych w pewien sposób w przestrzeni:
- tekstura centryczna - gdy składniki skały skupiają się wokół centrów tworząc centryczne skupienia ( np. tekstura sferolitowa - minerały o pokroju igiełkowym skupiają się promieniście wokół centrów)
- tekstura linijna (linijnorównoległa) - wydłużone składniki skały (np. kryształy tabliczkowe) układają się dłuższą osią w jednym kierunku
- tekstura warstwowa (płaskorównoległa) - płaskie składniki skały (tabliczki, łuski) układają się warstwami
- 2. Wypełnienie przestrzeni skały przez składniki:
- - tekstura zbita - skała nie posiada porów a jej składniki całkowicie wypełniają przestrzeń skały
- - tekstura porowata - skała posiada pory lub wolne przestrzenie między kryształami
- tekstura miarolityczna - pustki (miarole) są ograniczone ścianami pierwotnie powstałych w skale minerałów
- tekstura pęcherzykowata - pustki powstałe w skale są eliptyczne lub kuliste i powstały podczas odgazowania magmy (są pozostałością po pęcherzykach gazu); odmianą tej tekstury jest tekstura migdałowcowa gdy pęcherzyki są wypełnione przez minerały wtórne
|
autor: Wlodi
|
