 |  |
Orientacja prostej na płaszczyźnie
Aby opisać prostą leżącą na danej płaszczyźnie (np. rysy ślizgowe na powierzchni lustra tektonicznego), nie musimy mierzyć osobno parametrów płaszczyzny i prostej. Z takich pomiarów bardzo często wynikają różne niedokładności, a także więcej pracy. Aby uprościć pracę w terenie stosujemy dwie metody pomiaru prostej na płaszczyźnie:
- dla płaszczyzn połogich, do 45 stopni - wystarczy
nam pomiar płaszczyzny i biegu prostej znajdującej się na niej. Aby
znaleźć prostą na siatce nanosimy łuk płaszczyzny. Następnie zaznaczamy
bieg prostej i ustawiamy siatkę tak aby równik lub południk 0 znalazł
się na zaznaczonym biegu. Szukamy przecięcia równika z łukiem płaszczyzny
i w tym punkcie zaznaczamy prostą.
Przykład:
Na płaszczyznę 18/50/SE nanieść prostą o biegu 70.
Najpierw nanosimy płaszczyznę. Potem zaznaczamy 70 - bieg prostej, obracamy siatkę tak, aby azymut 70 znalazł się na równiku. Szukamy przecięcia równika z płaszczyzną i zaznaczamy punkt, oznaczający naszą prostą.
- dla płaszczyzn o dużym nachyleniu, więcej niż 45 stopni
- Bieg prostej na płaszczyźnie o dużym nachyleniu będzie się zmieniał
w niewielkim stopniu lub dla płaszczyzn pionowych wcale. Dlatego dla
prostych na takich płaszczyznach mierzymy kąt spadku. Jest to kąt mierzony
między prostą a linią biegu płaszczyzny, mierzony oczywiście w tej płaszczyźnie.
Podajemy wartość kąta (0-90) i azymut spadku (N, NE...).
Żeby znaleźć parametry prostej mając dane parametry płaszczyzny i kąt
spadku, należy nanieść płaszczyznę. Następnie po jej łuku odliczyć wartość
kąta spadku, zaczynając od krawędzi. Azymut spadku wyznacza nam, z której
strony łuku zaczynamy odliczać.Przykład:
Prostą o spadku 60 stopni ku SW nanieść na płaszczyznę: 305/70.
Najpierw nanosimy płaszczyznę, następnie ustawiamy siatkę tak aby południk zero znalazł się na azymucie jej biegu. Teraz odliczamy 60 stopni po łuku płaszczyzny zaznaczając od dolnego lewego końca, tzn. z azymutu SW. Odliczamy od krawędzi licząc ilość stopni. Zaznaczamy punkt, to nasza prosta.
Krawędź
Krawędź jest prostą, powstaje z przecięcia dwóch płaszczyzn. Aby wyznaczyć krawędź dwóch płaszczyzn, nanosimy płaszczyzny na siatkę. Dwa łuki płaszczyzn przecinają się, a punkt przecięcia jest poszukiwaną krawędzią.
Przykład:
Znajdź krawędź między płaszczyznami o parametrach
45/60/NW i 040/20.
Na siatkę nanosimy dwie płaszczyzny. Następnie w miejscu
ich przecięcia zaznaczamy prostą. Jest to szukana krawędź, której parametry
wynoszą 20-030.
| Autor: Kamil Wojtanowski[KONTAKT] |
|