 |
 |
Rotacje
Rotacja jest obrotem płaszczyzny, bądź prostej wokół osi rotacji o pewien kąt. Patrząc od strony technicznej, w zasadzie rotujemy tylko proste. Aby rotować płaszczyznę przedstawiamy ją za pomocą bieguna, czyli prostej, normalnej do płaszczyzny.
Rotując musimy także określić kierunek rotacji, zgodnie lub nie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara(na rysunku obrót zgodny).
Żeby dokonać rotacji prostej, nanosimy prostą na siatkę. Obracamy siatkę tak, aby południk "0" znalazł się w położeniu osi rotacji. Następnie przemieszczamy po równoleżniku prostą odmierzając kąt rotacji.
Przykład:
Prostą 35-260 zrotować na S o 80 stopni
na osi o biegu 225.
Najpierw nanosimy na siatkę prostą i bieg osi. Następnie
naprowadzamy południk "0" na azymut biegu, czyli 225. Teraz przemieszczamy
prostą po równoleżniku o 40 stopni w kierunku S. Prosta ma teraz parametry:
50-225.
Gdy będziemy rotować o duży kąt, albo nasza rotowana prosta będzie blisko krawędzi, może się zdarzyć, że "braknie" nam siatki do rotacji. Wtedy rotację kontynuujemy po równoleżniku znajdującym się w azymucie o 180 stopni przeciwnym do tego na którym skończyliśmy rotację.
Rotacje wykorzystujemy wtedy, gdy np. chcemy poznać położenie ciosu w warstwach w momencie jego zakładania lub gdy wychylone młodsze utwory leżą niezgodnie na utworach starszych i chcemy się dowiedzieć jakie było dokładne położenie warstw starszych zanim doszło do powstania owej niezgodności , czyli w momencie gdy młodsze utwory dopiero się osadzały i miały położenie poziome. Ogólnie mówiąc rotacje wykorzystujemy wszędzie tam gdzie odtwarzamy stan górotworu przed jego zaburzeniem.
Powyższe rysunki przedstawiają układ warstw przed i po rotacji. Na pierwszym utwory jury zalegają niezgodnie na utworach triasu, i zapadają pod pewnym kątem, nie będąc w swoim pierwotnym położeniu. Drugi rysunek przedstawia stan po rotacji. Wapienie jurajskie zalegają poziomo, jesteśmy w stanie odczytać położenie warstw triasu w jurze
Biegun warstwy leżącej poziomo znajdzie się dokładnie w środku siatki.
Aby rotować dwie warstwy, nanosimy je na siatkę pod postacią ich biegunów. Obieramy oś rotacji - będzie nią bieg warstwy, którą chcemy spoziomować. Obracamy siatkę tak, aby południk 0 znalazł się na biegu osi rotacji. Teraz przemieszczamy biegun pierwszej płaszczyzny po równiku, tak aby znalazł się na środku siatki. Biegun drugiej płaszczyzny przemieszczamy po równoleżniku, na którym się znajduje, dokładnie o taki sam kąt i w tym samym kierunku co pierwszej płaszczyzny. Teraz rotowany biegun zamieniamy na płaszczyznę i odczytujemy jej parametry.
Przykład:
Na warstwach pstrego piaskowca o parametrach:
304/50, zalega niezgodnie wapień muszlowy: 124/50/NE. Znaleźć położenie
pstrego piaskowca w triasie środkowym, czyli w czasie sedymentacji wapienia
muszlowego.
Na siatkę nanosimy obie warstwy pod postacią ich biegunów
(normalnych). Aby odczytać położenie pstrego piaskowca w triasie środkowym,
musimy spoziomować warstwy wapienia. Dlatego bieg tych warstw obieramy za
oś rotacji. Obracamy siatkę tak, aby bieg osi znalazł się na południku 0.
Aby warstwy wapienia były poziome ich biegun musi znaleźć się na środku
siatki, więc musimy przemieścić go o 50 stopni w kierunku NE. Tak samo postępujemy
z biegunem piaskowca, przemieszczając go o 50 stopni na NE po równoleżniku,
na którym się znajduje. Otrzymaliśmy poziomo leżące warstwy wapienia i zrotowane
warstwy piaskowca. Teraz odczytujemy parametry bieguna piaskowca i zamieniamy
je na parametry warstwy. Parametry zalegania piaskowca w środkowym triasie
to: 268/78.
| Autor: Kamil Wojtanowski[KONTAKT] |
|