Proces modelowania
Tworzenie modelu systemu informatycznego odbywa się często w ramach wybranej metodologii rozwijania oprogramowania.
Stosowane narzędzia wspomagające i produkowane modele (najczęściej w postaci diagramów i innych form graficznych) związane są z metodologią procesu wytwarzania.
Istnieje wiele specyficznych metodologii (metody Coada i Yourdona, OOSE, OMT, RUP, Extreme Programming i wiele, wiele innych – niektórymi z nich zajmiemy się bardziej szczegółowo na późniejszych wykładach).
W ramach kaskadowego modelu rozwijania oprogramowania modelowanie towarzyszące procesowi tworzenia oprogramowania można podzielić na etapy:
- modelowanie w fazie określania wymagań (często określane mianem analizy)
- modelowanie w fazie projektowania kodu
- modelowanie w fazie implementacji
W modelu przyrostowym modelowanie w każdej iteracji może dotyczyć aktualnie rozważanego przyrostu i może także być podzielone (mniej lub bardziej formalnie) na etapy.
Pierwszą fazą modelowania może być próba opisu dziedziny zastosowań, środowiska, w którym ma funkcjonować system informatyczny.
Początkowo można modelować istniejący stan otoczenia bez systemu i następnie zmodyfikować model przez odpowiednie umieszczenie systemu.
Drugą fazą może być modelowanie funkcjonowania systemu w ramach środowiska.
Wreszcie na końcu następuje modelowanie samego systemu – jego wewnętrznej struktury i działania. W miarę prac nad projektem, model systemu rozrasta się i staje się coraz bardziej szczegółowy.
W fazie modelowania systemu w jego otoczeniu ważną decyzją jest określenie granic systemu – jakie czynności (obowiązki) powierzyć systemowi, a jakie pozostawić w aktualnym stanie.
Decyzja taka ma istotne znaczenie dla organizacji procesu tworzenia oprogramowania i powinna zostać podjęta odpowiednio wcześnie.
Pierwszym modelem systemu, może być jego graficzna prezentacja jako pojedynczego symbolu wraz ze wszystkimi zewnętrznymi elementami, z którymi oddziałuje (“punktami widzenia”, “aktorami”). Taki model systemu jest przydatny w fazie odkrywania i ustalania wymagań dla systemu (jego ilustracją bywają diagramy przypadków użycia systemu).