Pod względem wymagań akustycznych wnętrza można podzielić na sale o akustyce niekwalifikowanej i kwalifikowanej.

Pomieszczeniami o akustyce niekwalifikowanej są przede wszystkim małe i średnie wnętrza, pełniące funkcje mieszkalne, biurowe lub szkolne, a także duże hale sportowe, przemysłowe i handlowe. Są nimi również pomieszczenia użyteczności publicznej, np. poczekalnie na dworcach czy lotniskach. W przypadku tych pomieszczeń projektowanie akustyki sprowadza się głównie do niedopuszczenia do wystąpienia poważniejszych wad akustycznych, a głównym parametrem oceny komfortu ich użytkowania w kontekście akustyki jest czas pogłosu.

W przypadku wnętrz o akustyce kwalifikowanej, funkcja pomieszczenia jest ściśle związana z docierającym do słuchaczy dźwiękiem. Są to między innymi sale koncertowe, opery, teatry i inne sale widowiskowe oraz związane z nimi sale prób, kina, studia nagrań i reżysernie dźwięku, klasy w szkołach muzycznych, a także komory pogłosowe i bezechowe oraz kabiny audiometryczne. Oprócz subiektywnych opinii użytkowników tego typu pomieszczeń, analiza akustyki wymaga zdefiniowania zestawu parametrów, które umożliwiałyby ocenę oraz porównanie sal między sobą. Obiektywne parametry oceny akustyki wnętrz zdefiniowane są formułami matematycznymi i przyjmują konkretne wartości liczbowe lub można je wyznaczyć na drodze pomiarowej.


Pomiary parametrów akustycznych pomieszczeń precyzuje norma PN-EN ISO 3382. Większość parametrów obiektywnych wyznaczana jest na podstawie przebiegów odpowiedzi impulsowej, czyli przebiegów czasowych ciśnienia akustycznego uzyskanego w pomieszczeniu w wyniku jego pobudzenia przez impuls Diraca, zmierzonego w określonym miejscu na widowni. Taki przebieg czasowy jest nośnikiem wielu istotnych informacji (np. na temat wczesnych i późnych odbić od powierzchni ograniczających). Odpowiedź impulsową pomieszczenia wyznacza się z odwrotnej transformaty Fouriera transmitancji układu (w przypadku pomiarów akustycznych obiektów układem jest dane pomieszczenie). Sposób wyznaczania odpowiedzi impulsowej p(t) badanego obiektu można wyrazić wzorem:

p(t)=F^{-1}(H(j\omega ))

Transmitancja pomieszczenia dana jest wzorem:

H(j\omega )=\frac{Y(j\omega )}{X(j\omega )}

Gdzie:

X(jω) – transformata Fouriera sygnału wejściowego,

Y(jω) – transformata Fouriera sygnału wyjściowego.

odpowiedź impulsowa

Rys. 1 – Odpowiedź impulsowa w dziedzinie czasu.

W praktyce nie jest możliwe wytworzenie impulsu delty Diraca o nieskończenie krótkim czasie trwania, zatem w pomiarach odpowiedzi impulsowej stosuje się krótkotrwałe dźwięki o charakterze impulsowym i odpowiednio wysokim poziomie.Możliwe jest także stosowanie specjalnych sygnałów pomiarowych typu pseudolosowego w postaci ciągu o maksymalnej długości (MLS) lub innych sygnałów deterministycznych o płaskim widmie (sinus przestrajany – sine-sweep) i przetwarzanie zarejestrowanego sygnału na odpowiedź impulsową. Metody te zapewniają większy stosunek sygnału do szumu tła akustycznego i zmniejszają tym samym wymagania dotyczące dynamiki źródła dźwięku.

Pomiar parametrów akustycznych polega na ustawieniu na scenie urządzenia głośnikowego lub innego, np. pistoletu startowego, które emituje sygnał pomiarowy (impuls, szum). Charakterystyka kierunkowości źródła generowanego sygnału pomiarowego powinna być najbliższa wszechkierunkowej. Położenia źródła i ich liczbę ustala się tak, aby uwzględnić wszystkie obszary zajmowane przez wykonawców (np. na scenie, podestach, stanowiskach chóru i w kanale orkiestrowym). W celu zarejestrowania ciśnienia akustycznego wybiera się kilka punktów pomiarowych lub siatkę punktów w interesującym obszarze badań. W pomiarach stosuje się mikrofony wszechkierunkowe, których położenie na widowni i liczba są odpowiednio dobierane, tak aby uzyskać równomierne pokrycie całego pomieszczenia. Pozwala to na ocenę równomierności rozkładu pola akustycznego poszczególnych obszarów widowni, takich jak obszary blisko ścian, pod balkonami lub w przestrzeniach sprzężonych ze sobą.

Przykładowe ustawienia źródła dźwięku oraz rozmieszczenie punktów pomiarowych:

punkty pomiarowe

 Rys. 2 – Przykładowe rozstawienie punktów pomiarowych (P1 – P10) i źródeł dźwięku (S1 – S3).

Na podstawie wyznaczonych w ten sposób przebiegów odpowiedzi impulsowej obliczane są podstawowe parametry akustyczne. W celu określenia parametrów związanych z wrażeniem przestrzenności dźwięku docierającego do słuchacza bądź jego otoczenia dźwiękiem konieczne jest użycie dodatkowego sprzętu, takiego jak mikrofony o charakterystyce ósemkowej, mikrofony binauralne itp.

Wyniki pomiarów mogą być przedstawione dla reprezentatywnych punktów sali, dla różnych częstotliwości, najczęściej w oktawach. Można stworzyć także mapę akustyczną pomieszczenia.

Obiektywne kryteria oceny pomieszczeń w odróżnieniu od subiektywnych metod są uniwersalne i powszechnie stosowane przez akustyków na całym świecie. Najistotniejszym obiektywnym wskaźnikiem oceny właściwości pomieszczenia jest czas pogłosu, którego zalecane wartości różnią się w zależności od objętości pomieszczenia oraz pełnionej przez nie funkcji. Dla pełniejszej oceny sal o akustyce kwalifikowanej niezbędne są pomiary innych wielkości, charakteryzujących w bardziej szczegółowy sposób dźwięk docierający do słuchacza, takich jak: względny poziom ciśnienia akustycznego, proporcje energii wczesnej i późnej, czy też udział energii bocznej. Dalsza analiza obejmuje pomiary parametrów scenicznych oraz współczynnika korelacji międzyusznej.