Grzyby to
organizmy klasyfikowane pośrednio między roślinami a zwierzętami, które
zgrupowane są do plechowców. W przeciwieństwie do roślin nie mają
chlorofilu,
więc nie mogą „żywić się” dwutlenkiem węgla. Aby przetrwać, pobierają
substancję organiczną, gromadzoną przez rośliny oraz zwierzęta. Grzyby
dzieli
się na pasożyty i saprofity (roztocze). Pasożyty rozwijają się na
organizmach
żywych roślinnych lub zwierzęcych, saprofity zaś na martwych.
Do
zaatakowania budynku przez grzyby może dojść za pośrednictwem
zarodników,
grzybni, sznurów, owocników lub zakażonego już drewna. Element
infekujący po
dostaniu się do obiektu natrafia na optymalne warunki i odpowiednie
podłoże i
zaczyna swój rozwój. Wytwarza wówczas strzępkę, która szybko rozwija
się i
rozgałęzia w grzybnię. Grzybnia zaś rozpoczyna pobieranie pokarmu, a
więc
zaczyna swoją niszczycielską działalność na obiekcie. Strzępki grzyba
dostając
się do komórek drewna rozwijają się i tworzą bardzo silne i gęste
rozgałęzienia.
Grzyby,
tak jak i żywe organizmy, mogą się rozwijać tylko w odpowiednim
środowisku oraz
w korzystnych dla nich sumarycznych warunkach, do których zalicza się:
-
obecność „grzybiego” pożywienia (drewno lub
materiały pochodzenia organicznego, np. materiały celulozowe – znajdują
się one
w niemal każdym budynku w postaci konstrukcji nośnej, tj. więźby
dachowej,
stropów, podłóg, boazerii, itp.),
-
optymalne warunki
wilgotnościowe (powyżej 20%;
grzyby rozwijają się najkorzystniej w mokrym drewnie, zaś maksimum
wilgotności
wynosi ok. 60%),
-
odpowiednia temperatura (od 3°C do ok. 40°C, optimum ok. 22-30°C),
-
stały dostęp powietrza (rozwój
grzyba ustaje
natychmiast po odcięciu tlenu),
-
brak światła (światło powoduje
opóźnienie
wzrostu grzybów),
- odpowiedni odczyn środowiska
(optymalne pH 4-6;
w tych granicach zawarty jest też odczyn drewna).
Przed
przystąpieniem do odgrzybiania budynku należy najpierw określić gatunek
grzyba,
ponieważ każdy ma inne warunki rozwoju, odmienne właściwości, różną
siłę
niszczenia i inaczej reaguje na środki impregnacyjne. Gatunków grzybów
jest
bardzo wiele i bardzo trudno je rozpoznać. Najczęstsze rodzaje
zgrupowano
poniżej w czterech podstawowych grupach.
Grupa
I: najbardziej szkodliwe grzyby, rozwijają się także na
drewnie suchym, powodują silny rozkład drewna na bardzo dużych
powierzchniach.
Najważniejszy grzyb w tej grupie to grzyb domowy właściwy Serpulura
lacrymans.
Grupa
II: grzyby rozwijające się w drewnie o podwyższonej
wilgotności powodujące szybki i silny rozkład na dużych powierzchniach.
Najczęstsze to: grzyb piwniczny Coniophora
puteana, grzyb domowy biały Poria
vaporaria, Grzyb kopalniany Paxillus
panoides.
Grupa
III: grzyby mniej szkodliwe w budynkach, lecz bardzo
szkodliwe w miejscach otwartych (mosty, słupy, itp.); charakteryzują
się
występowaniem gniazdowym. Najczęstsze to: grzyb podkładowy Lentinus
lepideus, grzyb słupowy Gloephyllum sepiarum,
wroślak rzędowy Trametes serialis, gmatwek dębowy Dedalea quercina, hubczak różnobarwny Coriolus
versicolor.
Grupa
IV: grzyby mało szkodliwe, powodujące powierzchniowy
niewielki rozkład drewna, rozwijają się przy dużej wilgotności, zaś w
przypadku
jej zmniejszenia szybko obumierają. Najczęstsze: grzyb składowy Peniophora gigantea, powłocznik gładki Corticum
leave.